Phân tích mô hình Dupont 5 nhân tố – Ảnh hưởng của Đòn bẩy tài chính

Trong việc đánh giá hiệu suất tài chính của một doanh nghiệp, Mô hình Dupont 5 nhân tố đã nổi lên như một công cụ phân tích toàn diện và chi tiết. Trong số nhiều yếu tố quan trọng, đòn bẩy tài chính đóng vai trò quan trọng, tác động mạnh mẽ đến cấu trúc lợi nhuận của doanh nghiệp. Qua bài viết này, chúng ta sẽ cùng đi sâu vào phân tích mô hình Dupont 5 nhân tố và đồng thời tìm hiểu về sức ảnh hưởng đặc biệt của đòn bẩy tài chính trong việc hình thành hiệu suất toàn diện của doanh nghiệp.

Phân tích Dupont là gì?

Phân tích Dupont (Dupont Analysis) là mô hình phân tích cơ bản, được sử dụng để đánh giá khả năng sinh lời của một công ty dựa trên các chỉ số tài chính, đặc biệt là chỉ số ROE – tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu.

ROE là một chỉ số quan trọng đối với nhà đầu tư chứng khoán, giúp xác định khả năng của doanh nghiệp sử dụng vốn một cách hiệu quả trong cả ngắn hạn và dài hạn. Điều này giúp nhà đầu tư tìm ra cổ phiếu tiềm năng tăng trưởng, làm cơ sở cho quyết định đầu tư của họ.

Công thức tính trong mô hình Dupont:

ROE = Thu nhập ròng x Vòng quay tổng tài sản x Hệ số vốn chủ sở hữu

Hoặc

ROE = (Lợi nhuận sau thuế/Vốn chủ sở hữu bình quân ) x 100%

Hoặc

ROE = Tỷ suất lợi nhuận ròng x Vòng quay tài sản x Đòn bẩy tài chính

Đối với nhà đầu tư, hệ số lợi nhuận là quan trọng, đánh giá hiệu suất của doanh nghiệp. ROE phụ thuộc vào hệ số lợi nhuận trên tổng tài sản, do đó, chỉ số này phản ánh khả năng sinh lời của doanh nghiệp.

Để tăng ROE, quản lý có thể thực hiện các biện pháp như điều chỉnh tỷ lệ nợ vay, tăng hiệu suất sử dụng tài sản và tối ưu hóa doanh thu và chi phí.

Ưu và nhược điểm của mô hình Dupont

Ưu điểm:

• Công thức đơn giản, tính toán và phân tích dễ dàng.
• Xác định cụ thể chỉ số nào ảnh hưởng đến ROE, tập trung vào các chỉ số quan trọng.
• Mô hình giúp doanh nghiệp nhìn nhận và cải thiện điểm yếu, đồng thời đề xuất các biện pháp cụ thể.

Nhược điểm:

• Phải dựa vào các số liệu kế toán và dữ liệu cơ bản, có thể bị ảnh hưởng nếu dữ liệu không chính xác.
• Cần sự chú ý đặc biệt để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của thông tin.

Ví dụ thực tế của mô hình Dupont

Chúng ta sẽ xem xét ví dụ về việc áp dụng mô hình Dupont trong phân tích của Công ty Cổ phần FPT và Viettel.

Khi áp dụng phân tích Dupont cho Công ty Cổ phần FPT trong quý 1, quý 2 và quý 3 năm 2021, nhà đầu tư có được các thông tin sau:

Tỷ suất lợi nhuận ròng = Lợi nhuận sau thuế (3.786 tỷ đồng) / Doanh thu (24.953 tỷ đồng)

Vòng quay tài sản = Doanh thu (24.953 tỷ đồng) / Tổng tài sản (13.9700 tỷ đồng)

Đòn bẩy tài chính = Tổng tài sản (13.9700 tỷ đồng) / Vốn chủ sở hữu bình quân (60.112 tỷ đồng)

ROE của FPT trong 9 tháng đầu năm 2021 = 0.152 x 0.179 x 2.324 = 0.063 = 6.3%

So với ROE của Viettel trong thời gian tương tự =0.016 x 1.073 x 3.729 = 0.064 = 6.4%

Nhà đầu tư rút ra được những thông tin sau:

• Tỷ suất lợi nhuận ròng của FPT lớn hơn so với Viettel.
• Vòng quay tài sản của FPT nhỏ hơn so với Viettel.

Mô hình Dupont giúp nhà đầu tư đánh giá hai doanh nghiệp trong cùng một thời điểm và cũng hữu ích trong việc đánh giá các chỉ số của một doanh nghiệp qua các năm.

Ví dụ thực tế khác về mô hình Dupont:

Áp dụng mô hình Dupont để phân tích ROE của Tập đoàn Hòa Phát từ năm 2016 đến 2020, chúng ta thu được các thông tin sau:

• Tỷ suất lợi nhuận sau thuế/trước thuế luôn lớn hơn 0.85, cho thấy mức thuế suất của Hòa Phát thấp hơn 15%.
• Tỷ suất lợi nhuận ròng cao nhất trong năm 2016 do giá nguyên vật liệu tăng, đưa đến tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận.
• Từ năm 2017 đến 2020, biên độ lợi nhuận giảm, nhưng sau năm 2022 bắt đầu tăng trở lại.

Vòng quay tài sản của Hòa Phát được ảnh hưởng bởi đầu tư lớn vào hai dự án nhà máy Liên hợp sản xuất Gang Thép, khiến doanh thu tăng 40% vào năm 2020.

Đòn bẩy tài chính của Hòa Phát tăng dần mỗi năm, thể hiện hiệu quả trong việc sử dụng đòn bẩy.

Mặc dù ROE giảm qua các năm, nhưng đây không nhất thiết là doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả, và cần theo dõi các yếu tố khác như sự mở rộng sản xuất hay giảm chi phí vốn đầu tư.

Điều kiện để áp dụng phương pháp Dupont

Để áp dụng mô hình Dupont một cách chính xác và hiệu quả, điều quan trọng nhất là số liệu đầu vào phải đáng tin cậy. Số liệu kế toán có thể bị làm đẹp để thu hút đầu tư, vì vậy nhà đầu tư cần kiểm tra kỹ lưỡng về độ chính xác và độ chân thực của các số liệu này.

Một số thủ thuật làm đẹp báo cáo tài chính thường gặp, như làm giảm chi phí bằng cách vốn hóa, ghi nhận doanh thu ảo, hoặc bỏ qua các khoản dự phòng không đúng quy định, có thể tạo ra ảnh hưởng lớn đến kết quả phân tích Dupont. Do đó, nhà đầu tư cần kiểm tra kỹ lưỡng nguồn gốc và quá trình thu thập số liệu.

Các bước phân tích Dupont nhanh chóng

Phân tích theo mô hình Dupont là công cụ hữu ích giúp nhà quản trị và nhà đầu tư khám phá mối liên hệ giữa các chỉ tiêu tài chính, từ đó phát hiện ra những yếu tố có ảnh hưởng đến hiệu suất kinh doanh theo một trình tự nhất định.

Các bước phân tích theo Dupont có thể thực hiện như sau:

Bước 1: Thu thập số liệu kinh doanh từ báo cáo tài chính, bao gồm số liệu từ hoạt động sản xuất, bán hàng, và các thông tin liên quan.

Bước 2: Đưa thông tin thu thập được lên bảng tính để tính toán theo các công thức trong mô hình Dupont.

Bước 3: Rút ra kết luận về những yếu tố tác động đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Bước 4: Phân tích lại dữ liệu để đảm bảo sự chân thực và chính xác của thông tin.

Qua quy trình này, nhà đầu tư và nhà quản trị có thể hiểu rõ hơn về cơ cấu lợi nhuận và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu suất tài chính của doanh nghiệp.

Trong một thế giới kinh doanh ngày nay, nơi mà sự biến động và cạnh tranh ngày càng tăng, việc hiểu rõ về cấu trúc lợi nhuận của doanh nghiệp là quan trọng hơn bao giờ hết. Mô hình Dupont 5 nhân tố là một công cụ đắc lực, giúp chúng ta nhìn nhận toàn diện về hiệu suất tài chính và nhất quán cách mà đòn bẩy tài chính có thể tác động đến mô hình này. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp đưa ra những quyết định chiến lược thông minh mà còn tạo ra cơ hội để tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh, từ đó đặt ra tiêu chí cho sự bền vững và thành công dài hạn. YCC hy vọng bài viết này sẽ mang đến những thông tin hữu ích cho bạn!