Mô hình B2C (Business-to-Consumer) trong thương mại điện tử là một khía cạnh quan trọng của hoạt động kinh doanh hiện đại. Nó đại diện cho quá trình giao dịch trực tiếp giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng, và đã thay đổi cách chúng ta mua sắm và tiếp cận sản phẩm và dịch vụ. Trong bối cảnh thương mại điện tử đang phát triển mạnh mẽ ở Việt Nam và trên toàn thế giới, việc tìm hiểu mô hình B2C là rất cần thiết để hiểu rõ hơn về sự hoạt động của nó.
Nội dung bài viết:
1. Mô hình kinh doanh B2C là gì?
Mô hình kinh doanh B2C, viết tắt của Business to Customer, được sử dụng để mô tả giao dịch thương mại giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng cuối cùng. Thuật ngữ này trước đây dùng để chỉ quá trình bán sản phẩm trực tiếp cho người tiêu dùng, bao gồm mua sắm tại cửa hàng hoặc ăn trong nhà hàng. Ngày nay, nó mô tả các giao dịch giữa các nhà bán lẻ trực tuyến và khách hàng của họ. Hầu hết các doanh nghiệp bán trực tiếp cho người tiêu dùng có thể được gọi là các doanh nghiệp B2C.
B2C là một khái niệm được ưa chuộng bởi nhiều doanh nghiệp và cá nhân, mang lại lợi ích đa dạng và hiệu quả hơn, cũng như giúp xây dựng và củng cố thương hiệu khi hợp tác và làm việc cùng nhau.
Theo sự phát triển của Internet, B2C ngày nay thường diễn ra thông qua thương mại điện tử hoặc bán hàng trực tuyến qua Internet.
2. Sự khác biệt giữa B2C và B2B là gì?
Thương mại điện tử B2B là mô hình kinh doanh trực tuyến giữa hai doanh nghiệp, trong khi B2C đề cập đến bán hàng trực tiếp cho khách hàng cá nhân.
Ví dụ: một doanh nghiệp bán trực tuyến sản phẩm lốp xe cho các doanh nghiệp lắp ráp ô tô hoàn chỉnh là một doanh nghiệp B2B. Thương mại điện tử B2B cũng thường phức tạp hơn và liên quan đến giao dịch giữa người bán buôn và người bán lẻ hoặc nhà sản xuất và người bán buôn.
Trong khi đó, giao dịch B2C thường đơn giản hơn và dành cho người tiêu dùng cá nhân, như việc mua sắm trực tuyến hoặc đặt phòng khách sạn.
3. Các mô hình B2C phổ biến
a. Mô hình B2C bán hàng trực tiếp: Mô hình này bao gồm việc xây dựng các gian hàng ảo trên các trang web hoặc fanpage riêng để người mua dễ dàng mua hàng từ các nhà bán lẻ trực tuyến.
b. Mô hình B2C trung gian trực tuyến: Ở mô hình này, người mua và người bán kết nối thông qua các sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, Adayroi hoặc các trang web rao vặt như chotot.com, vatgia.com. Các doanh nghiệp trung gian này giúp người bán và người mua giao dịch dễ dàng.
c. Mô hình kinh doanh B2C dựa trên quảng cáo: Với mô hình này, các doanh nghiệp tạo nội dung hấp dẫn để thu hút người dùng vào trang web của họ. Sau đó, họ bán quảng cáo cho bên thứ ba, ví dụ như treo banner, áp phích, logo. Điều này giúp doanh nghiệp thu thêm doanh thu từ quảng cáo.
d. Mô hình B2C dựa vào cộng đồng: Xây dựng cộng đồng trực tuyến trên các mạng xã hội giúp các nhà tiếp thị quảng bá sản phẩm trực tiếp đến người tiêu dùng. Mô hình này còn giúp tiếp thị dựa trên nhân khẩu học và vị trí địa lý của người tiêu dùng.
e. Mô hình kinh doanh B2C dựa trên phí: Một số trang web lớn như Netflix và Spotify thu phí để truy cập nội dung hoặc loại bỏ quảng cáo. Người dùng có thể trả phí để sử dụng dịch vụ hoặc chấp nhận phiên bản không mất phí với hạn chế.
4. Mô hình kinh doanh B2C của Shopee Việt Nam
Shopee, một sàn giao dịch thương mại điện tử, ra đời vào năm 2009 và bước chân vào thị trường Việt Nam vào tháng 8 năm 2016. Ban đầu, Shopee Việt Nam hoạt động theo mô hình C2C (Consumer to Consumer), là một nền tảng kết nối giữa cá nhân và cá nhân. Nhưng ngày nay, Shopee đã mở rộng và thêm vào mô hình B2C (Business to Consumer), cho phép các doanh nghiệp tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng.
Năm 2017, Shopee giới thiệu Shopee Mall, đảm bảo rằng đây sẽ là nơi có gian hàng trực tuyến cung cấp các sản phẩm chính hãng từ các thương hiệu nổi tiếng và các nhà bán lẻ hàng đầu tại Việt Nam.
Shopee đã thu hút một lượng lớn người bán và người mua tham gia vào nền tảng thương mại điện tử này, chủ yếu bởi các chính sách hấp dẫn. Các người bán không phải trả phí, hoặc chịu mức hoa hồng và phí đăng bán sản phẩm. Tuy nhiên, trong hợp đồng của Shopee, vẫn có ghi chú về các khoản phí có thể áp dụng trong tương lai.
Shopee cung cấp hỗ trợ phí vận chuyển cho các đơn hàng thông qua chính sách vận chuyển rất hấp dẫn. Điều này là kết quả của sự liên kết với các hãng vận chuyển lớn và uy tín. Nhờ đó, khách hàng không chỉ nhận được hàng nhanh chóng mà còn thường xuyên được hưởng chính sách giảm giá và hỗ trợ phí vận chuyển (freeship).
Do Shopee ban đầu được xây dựng dưới mô hình C2C, người dùng khi tạo tài khoản để mua hàng có thể dễ dàng chuyển sang việc mua bán sản phẩm trên nền tảng. Vì vậy, nền tảng này được coi là một trung gian mạnh mẽ trong việc kết nối giữa người mua và người bán. Vai trò của họ là tương đương, mà các giao kèo và hợp đồng được thiết lập độc lập. Trong trường hợp xảy ra sự cố, chẳng hạn như người bán giao hàng chậm hoặc không giao hàng, Shopee chỉ ghi nhận và thông báo cho người mua rằng đơn hàng sẽ bị hủy mà không can thiệp để giải quyết hoặc đền bù thiệt hại nếu có.
5. Mô hình kinh doanh B2C của Lazada Việt Nam
Lazada Việt Nam được thành lập vào tháng 03 năm 2012 và cung cấp nền tảng trung gian mua bán trực tuyến, kết hợp cả mô hình C2C và B2C. Tương tự như Shopee, Lazada không kiểm soát chất lượng sản phẩm và không yêu cầu các nhà bán hàng phải có giấy phép kinh doanh.
Lazada thúc đẩy việc kinh doanh bằng cách cung cấp mức hoa hồng hấp dẫn cho người bán, ví dụ, 5% cho sản phẩm điện tử và 10% cho sản phẩm thời trang. Sau khi ra mắt LazMall, Lazada còn tạo ra một gian hàng trực thuộc với các sản phẩm chính hãng được đảm bảo bởi Lazada.
Lazada cung cấp việc mở gian hàng miễn phí, cho phép bạn bày hàng mà không tốn phí và thu chiết khấu dựa trên từng đơn hàng bạn bán ra. Điều này có thể là một ưu điểm, nhưng đối với những người mới bắt đầu kinh doanh trực tuyến trên Lazada, nó có thể cũng đồng nghĩa với thách thức.
Như vậy, dù sử dụng Shopee hay Lazada, mô hình kinh doanh B2C đang trở nên ngày càng phổ biến và hấp dẫn đối với doanh nghiệp và người tiêu dùng ở Việt Nam. Cả hai sàn thương mại điện tử này đều mang lại cơ hội kinh doanh và tiếp cận thị trường một cách hiệu quả.
Mô hình B2C trong thương mại điện tử đã mang lại nhiều cơ hội và lợi ích cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự tiện lợi, tăng lợi nhuận, và thúc đẩy sự phát triển kinh doanh. Việc hiểu rõ mô hình này giúp chúng ta tận dụng những cơ hội và thách thức mà nó mang lại, đồng thời làm cho thương mại điện tử trở thành một phần quan trọng của cuộc sống và kinh tế hiện đại. YCC hy vọng bài viết này sẽ mang đến những thông tin hữu ích cho bạn!
